ODPOWIEDZIALNOŚĆ CYWILNA
WYROK - ODSZKODOWANIE - SYSTEM

Potocznie uważa się, że najczęściej dochodzi do wypadków związanych z błędami lub zaniedbaniami nauczycieli, w czasie prowadzenia lekcji wychowania fizycznego, lekcji chemii czy lekcji techniki z użyciem narzędzi lub maszyn. Obszar jaki należy objąć ochroną jest jednak znacznie szerszy niż można sądzić. W tym rodzaju ubezpieczenia bardzo łatwo o błąd, pomyłkę, brak zrozumienia o jak ważne ubezpieczenie chodzi. 
Często mylimy Ubezpieczenie Odpowiedzialności Cywilnej w Życiu Prywatnym z Ubezpieczeniem Odpowiedzialności Zawodowej (np. pedagoga). Nie odróżniamy Odpowiedzialności Cywilnej Placówki Oświatowej od Odpowiedzialności Cywilnej Dyrektora Placówki. Pracownicy obsługowi placówki oświatowej bardzo często sądzą, że jedynie kadra pedagogiczna ponosi jakieś bliżej nieokreślone ryzyko... Itd... itp...
Wszystko zaczyna się w Kodeksie Cywilnym, a kończy... niestety dość często... na sali sądowej. 

Tymczasem nawet szybka analiza kilku wyroków pokazuje wyraźnie, że nie sposób ustrzec się przed poważnymi problemami prawnymi, ale także finansowymi, kiedy w czasie prowadzenia zajęć lekcyjnych, pozalekcyjnych, ale także podczas przerwy międzylekcyjnej lub wycieczki dojdzie do nieszczęśliwego wypadku. Czyż może przewidzieć ktokolwiek z dorosłych, na jaki pomysł zabawy wpadnie małe dziecko albo na jakiej podstawie dojdzie do nagłej bójki pomiędzy dorastającymi chłopcami?

Temida jest ślepa. Jej wyroki są szczególnie surowe w sprawach związanych z zaniedbaniami w opiece sprawowanej nad dziećmi, a jeżeli dziecko, które zostanie poszkodowane nie ukończyło jeszcze 13 roku życia, to praktycznie żaden nauczyciel, pedagog, ale także placówka oświatowa nie będzie w stanie przed obliczem sądu znaleźć wytłumaczenia dla swojej winy. Tak stanowi PRAWO.

Zacznijmy od końca... od wyroku sądowego

Bez zbędnych, teoretycznych wywodów sprawdźmy: 

W plikach poniżej pełna treść powyższych wyroków wraz z uzasadnieniem:

Wyroku w sprawie wypadku w przedszkolu na placu zabaw:
Wypadek w przedszkolu

Wyrok w sprawie utraty wzroku  w oku ucznia w czasie przerwy:
Utrata wzroku jednego oka

Wyrok w sprawie pobicia ucznia gimnazjum w czasie przerwy:
Pobicie w czasie przerwy

Wyrok w sprawie nieszczęśliwego wypadku na spływie Dunajcem:
Wypadek na wycieczce

Klauzule uzupełniające!!! do ubezpieczenia Odpowiedzialności Cywilnej 

placówek oświatowych, ich dyrektorów i pracowników (dodatkowa składka).

1. Ubezpieczenie szkód spowodowanych przeniesieniem chorób zakaźnych i zakażeń (składka dla dyrektora).

1.     Z zachowaniem pozostałych, niezmienionych niniejsza klauzulą postanowień OWU Generali rozszerza zakres ochrony
       ubezpieczeniowej o ryzyko przeniesienia chorób zakaźnych i zakażeń  (wymienionych w Ustawie z dnia 5 grudnia 2008 roku
       o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi) w tym zakażeniem wirusem HIV i wirusami hepatotropowymi
       powodującymi WZW oraz w szczególności SARS2 COVID-19.

2.     Z uwzględnieniem postanowień § 10 oraz § 11 Generali nie ponosi odpowiedzialności za szkody spowodowane
        przeniesieniem choroby Creutzfeldta-Jacoba lub innych encefalopatii gąbczastych.

2. Klauzula OC ochrony prawnej związanej z COVID-19 (składka dla dyrektora).

Ochrona interesów administracyjnych dyrektora z tytułu niewłaściwego zastosowania wytycznych sanitarno-epidemiologicznych nałożonych przez organ prowadzący, urzędy administracji rządowej kierowane przez ministra odpowiedzialne za obszar edukacji i zdrowia, kuratorium oświaty oraz Główny Inspektorat Sanitarny.

Ochrona obejmuje udokumentowane i uzasadnione koszty pomocy prawnej dotyczące odwołania się od kar nałożonych na dyrektora szkoły, w tym sankcji z tytułu prawa pracy, z tytułu niezastosowania lub niewłaściwego zastosowania wytycznych sanitarno-epidemiologicznych związanych z COVID-19. Ochrona obowiązuje podczas obowiązywania stanu epidemicznego ogłoszonego przez odpowiednie organy państwowe.

Składka roczna: 5 PLN
Suma ubezpieczenia klauzuli nr 2 : 2 000 PLN

3. Klauzula ochrony za szkody wyrządzone przez podopiecznych pracownikom placówki (na terenie placówki).

Składka roczna : 100 PLN (jedna składka za całą grupę bez względu na ilość pracowników).
Suma ubezpieczenia klauzuli nr 3 :  50 000 PLN
Franszyza integralna : 500 PLN

Policz składkę za ubezpieczenie OC w Bezpieczny.pl
dla Twojej Placówki i jej wszystkich Pracowników

Nie mówią o tym w czasie studiów...

CZY WIESZ NAUCZYCIELU, DYREKTORZE, PEDAGOGU,
że większość spraw o odszkodowania przedawnia się... 

DOPIERO PO UPŁYWIE 10 LAT,
ale w sprawach, w których doszło do popełnienia przestępstwa 

Odpowiedzialność za zdarzenie spoczywa zawsze na Dyrektorze Placówki Oświatowej... 

Po wprowadzeniu nowej ustawy o działalności ubezpieczeniowej (od 1 stycznia 2016 roku) coraz większa liczba dyrektorów placówek rezygnuje z grupowego zawierania ubezpieczeń NNW dzieci w placówce kupując solidne ubezpieczenie Odpowiedzialności Cywilnej placówki i jej wszystkich pracowników ( także dla pracowników obsługi! ). 

Ubezpieczenie NNW  dla dzieci jest zupełnie dobrowolne i nie zwalnia nikogo z odpowiedzialności cywilnej
za swoje czyny (np. ewentualne zaniedbania lub błędy).
Poza tym rezygnację z zawierania ubezpieczenia NNW przez dyrektorów placówek zaleca nawet Ministerstwo Edukacji Narodowej 
(patrz pismo MEN z 2014 roku).

Każdy rodzic znajdzie z łatwością ciekawe i dobre ubezpieczenie NNW dla swojego dziecka i kupi je online nawet przy pomocy smartfona w 5 minut.
Takie ubezpieczenie zawarte Online jest przy tym często lepsze i tańsze od ubezpieczenia grupowego w placówce, ponieważ jest kalkulowane w olbrzymiej ogólnopolskiej skali, a nie dla pojedynczej placówki oświatowej. Poza tym każdy rodzic może wybrać zupełnie inną składkę.

Solidne ubezpieczenie

Odpowiedzialności Cywilnej placówki oświatowej 

i jej pracowników 

to takie, które: 

1. zawarte jest na wysokie sumy gwarancyjne - sugerowane minimum to 100.000 zł (placówki do 30 pracowników) i 200.000 zł (placówki powyżej 30 pracowników),
2. jest pozbawione tzw. podlimitów w sumach gwarancyjnych (np. Suma Gwarancyjna na polisie 200.000 zł, ale podlimit ogranicza ochronę na jedno zdarzenie do kwoty np. 10.000 zł - to bardzo złe rozwiązanie!),
3. jest aktywne w kraju i zagranicą,
4. chroni w takim samym zakresie i na taką samą sumę gwarancyjną wszystkich pracowników placówki - także obsługę kuchni, osoby sprzątające, konserwatora, administrację itp. - bardzo złym rozwiązaniem ( choć niestety jeszcze spotykanym) jest wyższa suma gwarancyjna dla dyrektora i znacznie niższa dla pozostałych pracowników - nie usprawiedliwia tego różnica w wysokości opłacanych składek!,
5. obejmuje także zajęcia poza planem dydaktycznym placówki (wycieczki, zieloną szkołę, wyjścia do kina lub teatru czy muzeum, itp.), (deliktowe i kontraktowe), 
6. pozbawione jest tzw. regresu ubezpieczeniowego!

UWAGA: 
Ubezpieczenia Odpowiedzialności Cywilnej placówki oświatowej (w tym dyrektora i pracowników) oferowane w przeszłości  łącznie z ubezpieczeniem grupowym NNW dla dzieci za "przysłowiową złotówkę" nie spełniały większości powyższych kryteriów. Przede wszystkim zawierane były zwykle na niską sumę gwarancyjną 10.000 złotych.

W żaden sposób, nie rozwiązuje potrzeb w zakresie odpowiedzialności cywilnej placówki przedstawienie pracownikom jedynie możliwości zakupu indywidualnych polis OC dla nauczycieli i pedagogów. Indywidualne polisy OC nie wyeliminują skutecznie problemu tzw. regresu ubezpieczeniowego. Polisy takiej nie będzie mógł kupić żaden z pracowników tzw. obsługi (konserwator, kucharka, sprzątaczka, sekretarka, sekretarz szkoły). 

W przypadku zdarzeń (szkód) spowodowanych np. złym stanem infrastruktury placówki  (urządzenia, instalacje, meble, pomoce dydaktyczne, przybory do ćwiczeń, boiska, place zabaw, budynki itp...) placówka nie będzie miała ochrony ubezpieczeniowej w zakresie odpowiedzialności cywilnej, ponieważ w wariancie indywidualnym nie można jej dołączyć do ubezpieczenia pojedynczych nauczycieli, którzy kupią sobie prywatnie takie polisy. Placówki potrzebują więc dobrze skonstruowanych, kompleksowych polis grupowych OC, których uzupełnieniem dla potrzebujących dodatkowego zabezpieczenia nauczycieli mogą być polisy indywidualne. Odpowiedzialny i przewidujący oraz zapobiegliwy Dyrektor placówki nie może więc stwierdzić, że "OC grupowe go nie interesuje, bo to prywatna sprawa każdego nauczyciela..."

Ostatnim i bardzo ważnym argumentem jest cena polisy OC.
Polisa OC (indywidualna) jest kilkukrotnie droższa niż zbiorowa dla wszystkich pracowników placówki.
W większości zakładów ubezpieczeń dla polisy indywidualnej i dla sumy gwarancyjnej np.100.000 złotych składka wynosi od 35 zł do 75 zł rocznie (zależy to także od przedmiotu nauczania danego nauczyciela - np. nauczyciel wf płaci zwykle 50% więcej). 
W wariancie zbiorowym (tzw. grupowym):
-  w małej placówce (np. 30 pracowników), przy sumie gwarancyjnej np. 100.000 zł składka wyniesie od 15 zł do 18 zł za jedną osobę,
-  w dużej szkole zatrudniającej np. 80 osób składka wyniesie około 7 - 9 złotych rocznie od osoby,
-  w bardzo dużych zespołach szkół zatrudniających np. 150 osób składka spadnie do wysokości 5-6 złotych rocznie od osoby.

Będąc dyrektorem placówki należy zawsze bardzo dokładnie przeanalizować posiadane ubezpieczenie Odpowiedzialności Cywilnej korzystając z pomocy profesjonalistów (mogą oni w łatwy sposób obnażyć słabości takich tanich ubezpieczeń). Czasami tzw. "pułapką cenową" jest oferowanie ubezpieczenia OC ze składką miesięczną. Mają one finansowe uzasadnienie tylko w bardzo małych placówkach zatrudniających do 20 pracowników i tylko wtedy, kiedy są to polisy grupowe dające też ochronę samej placówce w zakresie OC i z wyłączonym wyraźnie regresem ubezpieczeniowym (o czym napisano już powyżej). Niestety nie da się w tych polisach zapewnić ochrony na sumy gwarancyjne powyżej 200.000 zł (brak na razie na rynku takich ofert), a takich sum coraz częściej oczekują i dyrektorzy i nauczyciele.

SUPLEMENT

Prowadząc w ramach Kampanii Społecznej Rodzic Ubezpiecza liczne rozmowy z dyrektorami placówek i nauczycielami stwierdziliśmy, częsty brak zrozumienia istoty i sposobu funkcjonowania następujących 3 grup ubezpieczeń:  

1. ubezpieczenia NNW dzieci,    
   
2. ubezpieczenia OC placówki oświatowej,   
   
3. ubezpieczenia kosztów leczenia i pobytu zagranicą. 

Te trzy ubezpieczenia są bardzo często mylone pomiędzy sobą z powodu braku znajomości ich zakresu oraz sposobu działania. 

Bardzo często zdarzało się, że Rada Rodziców podejmowała decyzję o zawarciu ubezpieczenia NNW dzieci kierując się jedynie wysokością sumy ubezpieczenia i składką za to ubezpieczenie. Jednocześnie dyrektor zawierał ubezpieczenie OC placówki niejako automatycznie, sugerując się nieprawdziwie lub źle interpretowanymi zapisami OWU niektórych zakładów ubezpieczeń, a mówiących np. o tzw. "konieczności" (?) zawarcia go razem z ubezpieczeniem NNW. Są to przecież dwa zupełnie różne ubezpieczenia, oba są ubezpieczeniami dobrowolnymi i można je kupić w dwu zupełnie różnych zakładach ubezpieczeń. I najważniejsza sprawa: nie ma żadnego prawnego i logicznego powodu, aby to Rada Rodziców uczestniczyła w wyborze ubezpieczenia OC placówki oświatowej i jej pracowników. To tak, jakby pytać sąsiada jak mamy ubezpieczyć nasz dom...

Rada Rodziców (a w jej gronie zwykle nie ma ubezpieczeniowych lub prawniczych profesjonalistów) jest zazwyczaj skoncentrowana jedynie na ubezpieczeniu NNW i nie wnika w zakres ubezpieczenia OC placówki - instynktownie sugeruje się tylko niską składką tego pierwszego ubezpieczenia. Poza tym, po 7 sierpnia 2018 roku wiemy, że rada rodziców nie ma żadnych formalnych uprawnień, aby zajmować się tym problemem (patrz interpelacja poselska nr 24326).

Składający ofertę OC agent, sam bardzo często także nie posiada stosownej wiedzy w tym zakresie, ponieważ gdyby takową posiadał nie narażałby klienta (nauczycieli i dyrektora) na olbrzymie ryzyko zawarcia mało skutecznego ubezpieczenia (np. z sumą gwarancyjną w wysokości zaledwie 10.000 czy 20.000 złotych i jednocześnie z podlimitem na jedno zdarzenie w wysokości np. 10.000 zł lub 3 pensji pracownika).

Taki stan rzeczy wymaga surowej krytyki i radykalnej zmiany sposobu wyboru i zawierania tego ubezpieczenia. Jedynym decydentem powinien tu być świadomy i dobrze poinformowany dyrektor placówki, współdziałający w tym zakresie ze swoimi pracownikami (wszystkimi, także tzw. obsługi) - oni także muszą mieć świadomość ciążącej na nich odpowiedzialności i wiedzę o tym ubezpieczeniu.

W placówkach oświatowych, w których spora część nauczycieli pracuje jednocześnie 2 - 3 placówkach lub w czasie wakacji na obozach, zimowiskach lub koloniach warto rozważyć dodatkowy zakup indywidualnego ubezpieczenia. Jego roczna składka jest co prawda wyższa niż ubezpieczenia grupowego placówki, ale daje nauczycielowi ochronę rozciągającą się poza jego tzw. macierzystą placówkę.

Optymalnym rozwiązaniem jest posiadanie obu form ubezpieczenia OC: 

• grupowej (ze składką roczną podzieloną solidarnie pomiędzy wszystkich pracowników danej placówki)
• i indywidualnej (kupione tylko przez nauczycieli potrzebujących ubezpieczenia OC do równoległej pracy także u innych pracodawców tzw. "oświatowych").

Rodzic, którego poszkodowane w nieszczęśliwym wypadku dziecko otrzyma odszkodowanie może niezależnie od tego zawsze wystąpić z roszczeniem do osoby (np. do nauczyciela) z winy której do wypadku doszło. Wina tzw. nieumyślna nie zwalnia takiego nauczyciela z odpowiedzialności cywilnej. Sprawa może zakończyć się wyrokiem sądowym. W takiej sytuacji ubezpieczenie OC może być jedynym skutecznym rozwiązaniem, aby nie płacić odszkodowania z prywatnych środków finansowych, ale z polisy OC.

Ubezpieczenie kosztów leczenia i pobytu zagranicą to w odróżnieniu od ubezpieczenia NNW jedyne ubezpieczenie, które jest obowiązkowo zawierane z mocy rozporządzenia ministra edukacji narodowej w sytuacji wyjazdów zagranicznych grup dzieci i młodzieży. Zwykle kupuje je organizator wycieczki lub wyjazdu. Składka płatna jest tylko za dni spędzane zagranicą i zależy przede wszystkim od ilości uczestników i ilości dni. Ochrona dotyczy między innymi kosztów leczenia i pobytu np. w szpitalach zagranicą. Ubezpieczone dziecko nie otrzymuje żadnej pieniężnej wypłaty odszkodowana, ale ubezpieczenie pokrywa np. koszty faktury wystawionej przez leczący dziecko zagraniczny szpital. W przypadku zgonu dziecka zagranicą ubezpieczenie to pokryje także koszty transportu zwłok do Polski.

Zapraszamy do podjęcia osobistych rozmów na kanwie poniższych materiałów z naszymi wyspecjalizowanymi w tej tematyce przedstawicielami - uczestnikami ogólnopolskiej Kampanii Społecznej RODZIC UBEZPIECZA. 

Obie strony, tj. dyrektorzy placówek i sami rodzice muszą być zainteresowani w posiadaniu przez placówkę oświatową dobrego, zbiorowego i zawartego na wysokie sumy gwarancyjne oraz bez podlimitów ubezpieczenia OC.

Dobra polisa Odpowiedzialności Cywilnej zawarta przez placówkę oświatową rozwiązuje wiele potencjalnych problemów dyrektora placówki, ale także rodziców poszkodowanych dzieci.